Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümünden Dr. Şebnem Gümüşçü, dikkat eksikliği ve hiperaktivite hakkında merak edilenleri yanıtladı.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), çocuk ve ergenlerin % 3-12’sini etkileyen; dikkat eksikliği, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik belirtileriyle seyreden bir nörogelişimsel bozukluktur.
DEHB’li çocuk ve ergenler sıklıkla okul başarısı, akran ilişkileri, aile içi ilişkiler ve sosyal ortamlarda çeşitli zorluklar yaşamaktadırlar
Tüm bu sosyal, akademik ve duygusal sorunlar DEHB’li çocukların yaşamında belirgin işlev kaybına neden olmakta ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilmektedir.
Dikkat eksikliği;
Dikkat eksikliği, dikkat kapasitesi, seçici dikkat ve süreğen dikkat olmak üzere üç alanda değerlendirilmektedir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu yaşayan çocuklar en çok süreğen dikkatte yani dikkatini belli bir konuya uzun süre odaklayabilme, amaçlanmış çalışmalara yönlenme ya da yorgunken dikkat edebilme konusunda güçlük yaşarlar.
İlgilerini çekmeyen ya da tekrara dayalı bir iş yaptıklarında, performanslarının daha düşük olduğu görülür.
Hiperaktivite;
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin şiddeti gelişimle birlikte değişim göstermekte; hiperaktivite belirtileri yetişkinlikte azalmaktadır.
Yetişkinlikte bu hareketlilik azalırken; sosyal beceriler, uyum ve kişiler arası ilişki sorunları, duygusal dalgalanmalar, zayıf öfke kontrolü ve problem çözme becerilerinin yetersiz kalması gibi DEHB’nin yol açtığı sosyal ve duygusal güçlükler, bireyin erişkin yaşamını olumsuz etkilemeye devam etmektedir.
Dürtüsellik;
Dürtüsellik özelliklerine bakıldığında bilişsel dürtüsellik ve davranışsal dürtüsellik şeklinde ayrıldığını görüyoruz.
· Bilişsel Dürtüsellik: Organize olamama, hızlı düşünme ve yönlendirilmeye ihtiyaç duyma. Ödevini yaptığı halde teslim etmeyi unutma vb.
· Davranışsal Dürtüsellik: Sessiz, sakin olmaları gereken durumlarda davranışlarını durduramama. Ocağın sıcak olduğunu bildiği halde dokunma vb.
Tüm bu özelliklerin çocuklarda 12 yaşından önce görülmesi, belirtilerin aynı yaştaki ve aynı cinsiyetteki çocuklardan daha sık ve daha yoğun olarak en az 6 ay ve birden fazla ortamda görülmesi gerekir. Aynı zamanda sosyal ve okul yaşamında bozukluklara/ sorunlara neden olması ile de değerlendirilmelidir.
Nedeninde, genetik ve çevresel etkenlerin olduğu görülen DEHB için en etkili bulunan tedavi yöntemlerinin başında aile eğitimleri, sosyal beceri eğitimleri, yönetici işlevlerin düzenlenmesine yönelik eğitimler, çocuklarda oyun tedavisi, hem çocuk hem de yetişkinlerde ise bilişsel ve davranışçı terapi uygulamaları gelmektedir.
Sağlık rehberimizden içerikler görüntüleyin.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.