Akciğer kanseri, dünya genelinde en sık rastlanan ve en ölümcül kanser türlerinden biridir. Her yıl milyonlarca insanı etkileyen bu hastalık, özellikle sigara kullanımı, genetik faktörler ve çevresel etmenlerden kaynaklanabilir. Güven Hastanesi Göğüs Cerrahisi Bölümü'nden Opr. Dr. Yiğit Yılmaz, akciğer kanseri hakkında detaylı bilgi vererek belirtilerinden evrelerine, tanı süreçlerinden tedavi yöntemlerine kadar kapsamlı açıklamada bulundu.
Akciğer kanseri, akciğer dokularında anormal hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalması ile ortaya çıkar. Normalde hücreler kontrollü bir şekilde büyür, bölünür ve ölürken, kanserli hücreler bu düzeni bozarak anormal bir büyüme gösterir. Bu anormal büyüme, kanser hücrelerinin diğer dokulara ve organlara yayılma potansiyelini de doğurur. Akciğer kanseri, küçük hücreli ve küçük hücreli olmayan olmak üzere iki ana türde sınıflandırılır:
Küçük Hücreli Akciğer Kanseri (SCLC): Genellikle hızlı yayılma eğilimi gösteren, agresif bir türdür. Çoğunlukla sigara içen kişilerde görülür.
Küçük Hücreli Olmayan Akciğer Kanseri (NSCLC): Daha yaygın görülen bu tür, yavaş ilerleyebilir. En yaygın görülen üç türü, adenokarsinom, skuamöz hücreli karsinom ve büyük hücreli karsinomdur. Sigara içen kişilerde görülme riski daha yüksektir.
Akciğer kanseri çoğu zaman erken evrede belirti vermeyebilir, bu nedenle hastalık sinsi bir şekilde ilerleyebilir. Ancak, hastalığın ilerlemesiyle birlikte aşağıdaki belirtiler gözlemlenebilir:
Kronik Öksürük: İki haftadan uzun süren ve giderek kötüleşen öksürük, akciğer kanserinin en sık görülen belirtilerindendir. Özellikle sigara içen bir bireyde bu tür öksürük geliştiyse önemle dikkate alınmalıdır.
Balgamda Kan: Öksürükle birlikte kanlı balgam gelmesi, akciğer kanserinin ciddi bir uyarısı olabilir. Bu durumda vakit kaybetmeden doktora başvurmak önemlidir.
Nefes Darlığı ve Hırıltı: Günlük aktiviteler sırasında bile nefes darlığı hissi ve nefes alırken hırıltı duyulması da hastalığın yaygın belirtilerindendir.
Göğüs Ağrısı: Özellikle nefes alırken veya öksürürken göğüs bölgesinde hissedilen ağrı, kanser hücrelerinin akciğer çevresine yayılmaya başladığının göstergesi olabilir.
Kilo Kaybı ve İştahsızlık: Nedensiz kilo kaybı ve iştahsızlık, ileri evredeki birçok kanser türünde olduğu gibi akciğer kanserinde de görülen belirtilerdendir.
Kronik Yorgunluk: Kanser hücrelerinin vücuda yayılmasıyla birlikte kronik yorgunluk ve halsizlik ortaya çıkabilir.
Akciğer kanserinin evreleri, kanserin ne kadar yayıldığını ve hangi tedavi seçeneklerinin uygulanabileceğini belirlemede kritik bir rol oynar. Akciğer kanseri evreleri, hastalığın yayılma durumuna göre şu şekilde sınıflandırılır:
Evre I: Kanser, akciğer içinde sınırlıdır ve henüz başka dokulara yayılmamıştır. Bu evrede, cerrahi müdahale ile tümörün çıkarılması genellikle mümkündür.
Evre II: Kanser hücreleri akciğer içindeki lenf düğümlerine sıçramış olabilir, ancak hala akciğer içinde sınırlıdır. Bu evrede cerrahiye ek olarak kemoterapi ve/veya radyoterapi gerekebilir.
Evre III: Kanser, göğüs kafesindeki diğer bölgelere ve lenf düğümlerine yayılmıştır. Evre III, lokal olarak ilerlemiş akciğer kanseri olarak da bilinir. Cerrahi, radyoterapi ve kemoterapinin kombinasyonuna ihtiyaç duyulabilir.
Evre IV: Kanser, karaciğer, kemikler veya beyin gibi vücudun diğer bölgelerine metastaz yapmıştır. İleri evre olarak bilinen bu aşamada tedavi seçenekleri sınırlı olup genellikle hastalığı kontrol altına almaya yöneliktir.
Erken teşhis, akciğer kanserinde hayatta kalma oranını artırmada büyük önem taşır. Tanı koymada kullanılan yöntemler şunlardır:
BT Taraması (Bilgisayarlı Tomografi): Akciğer dokusunun detaylı görüntülerini sağlayarak tümörlerin varlığı hakkında bilgi verir.
Biyopsi: Kanserli hücrelerin analiz edilmesi için şüpheli bir bölgeden doku örneği alınır. Bu işlem, tanının kesinleşmesinde büyük rol oynar.
PET Taraması: Kanser hücrelerinin vücutta yayılma durumunu belirlemek için kullanılır. Özellikle ileri evrelerde metastazın saptanmasında etkili bir yöntemdir.
Bronkoskopi: Solunum yollarını detaylı incelemek için bronkoskop adı verilen ince bir tüp kullanılır. Şüpheli hücrelerin görülebilmesi ve örnek alınabilmesi için etkili bir tanı yöntemidir.
Tedavi, kanserin evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve kanserin türüne göre değişiklik gösterir. Akciğer kanseri tedavisinde kullanılan başlıca yöntemler şunlardır:
Cerrahi Müdahale: Erken evrelerde, kanserli dokunun tamamen çıkarılması için cerrahi müdahale tercih edilebilir. Lobektomi (akciğer lobunun çıkarılması) veya pnömonektomi (tüm akciğerin alınması) gibi işlemler uygulanabilir.
Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek veya çoğalmasını durdurmak amacıyla kullanılan ilaç tedavisidir. Özellikle cerrahinin uygun olmadığı durumlarda veya ameliyat sonrası ek tedavi olarak kullanılır. Ayrıca cerrahi öncesi hastalığın küçültülerek cerrahiye uygun hale getirilmesi.
Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar kullanılarak kanser hücrelerinin yok edilmesi amaçlanır. Kanser hücrelerinin büyümesini durdurmak için genellikle kemoterapi ile kombine edilir.
Hedefe Yönelik Tedavi: Kanser hücrelerinin büyüme ve yayılma mekanizmalarını hedefleyen ilaçlar kullanılır. Bu tedavi türü, spesifik gen mutasyonlarına sahip hastalarda daha etkili olabilir.
İmmünoterapi: Bağışıklık sistemini güçlendirerek kanserle savaşmayı amaçlayan yeni bir tedavi yöntemidir. İleri evre akciğer kanserinde kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır.
Akciğer kanseri riskini azaltmak için özellikle sigara içmemek, sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemek ve düzenli doktor kontrollerini ihmal etmemek önemlidir. Ayrıca, kanser riski taşıyan kişilerin düşük doz BT taramaları yaptırması erken teşhis şansını artırabilir.
Sağlık rehberimizden içerikler görüntüleyin.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.