Alerjik rinit ve astım, 6-16 yaş grubundaki çocuklarda sıkça karşılaşılan kronik solunum yolu hastalıklarıdır. Alerjik rinit, burun mukozasının polen, toz akarları veya hayvan tüyleri gibi alerjenlere tepki göstermesi sonucu oluşur. Bu durum, burun akıntısı, hapşırma, tıkanıklık ve gözlerde kaşıntı gibi semptomlara yol açar ve çocukların günlük yaşamını zorlaştırabilir. Tedavi edilmediğinde uyku kalitesini düşürebilen ve okul başarısını olumsuz etkileyebilen her iki hastalıkla ilgili Güven Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü'nden Uzm. Dr. Filiz Özdemir detaylı bilgi paylaştı.
Alerjik rinit, çocuklarda en sık görülen kronik solunum yolu hastalıklarından biridir. Polen, toz akarları, hayvan tüyleri gibi alerjenlere karşı burun mukozasının aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkar. Bu tepki, bağışıklık sisteminin yabancı maddelere karşı savunma mekanizmasını devreye sokması sonucu meydana gelir. Çocukların alerjik rinit geliştirmesi genellikle genetik bir yatkınlıkla bağlantılıdır; ebeveynlerden birinde ya da her ikisinde de alerji öyküsü varsa çocukta bu hastalığın görülme riski artar.
Alerjik Rinitin Belirtileri Nelerdir?
Alerjik rinit, çocuklarda genellikle şunlar gibi semptomlarla kendini gösterir:
Burun akıntısı ve tıkanıklığı: Çocuk sürekli burnunu çekiyor olabilir veya burun tıkanıklığı nedeniyle ağızdan nefes almak zorunda kalabilir.
Hapşırma: Alerjik rinitli çocuklarda sık sık, ardışık hapşırmalar görülebilir.
Gözlerde kaşıntı ve sulanma: Gözlerde kaşıntı ve sulanma, alerjik rinite eşlik eden yaygın belirtilerden biridir.
Uyku bozuklukları: Burun tıkanıklığı gece boyunca rahat nefes almayı zorlaştırır, bu da çocuğun uyku düzenini olumsuz etkileyebilir.
Bu belirtiler, çocukların hem fiziksel hem de duygusal sağlığını etkileyebilir. Örneğin, sürekli burun akıntısı veya tıkanıklık, okul performansını düşürebilir, sosyal aktivitelerde isteksizlik yaratabilir.
Astım: Çocuklarda Solunum Yollarında Daralma ve İltihap
Astım, çocuklarda sıkça görülen ve solunum yollarının kronik iltihabına bağlı olarak gelişen bir hastalıktır. Astımda solunum yolları daralır, şişer ve aşırı miktarda mukus üretir. Bu durum, çocuğun nefes almasını zorlaştırır ve aşağıdaki belirtilerle kendini gösterir:
Nefes darlığı: Çocuklar, özellikle fiziksel aktivite sırasında veya gece yatarken nefes almakta güçlük çekebilir.
Öksürük: Genellikle kuru, inatçı bir öksürük söz konusudur ve bu öksürük gece saatlerinde daha da şiddetlenebilir.
Hırıltılı solunum: Astımlı çocukların nefes alıp verirken hırıltı sesleri duyulabilir.
Göğüs sıkışması: Çocuk göğsünde bir baskı veya sıkışma hissi yaşayabilir, bu da nefes almayı daha da zorlaştırabilir.
Bu belirtiler astım atakları sırasında daha da şiddetlenir. Özellikle egzersiz, soğuk hava, sigara dumanı veya alerjenlere maruz kalma gibi tetikleyiciler astım ataklarını başlatabilir.
Alerjik Rinit ve Astımın Birlikte Görülmesi: Alerjik Astım
Alerjik rinit ve astım, çocuklarda genellikle birlikte görülür. Bu duruma "alerjik astım" adı verilir. Solunum yollarındaki alerjik tepki hem burun hem de akciğerleri etkileyerek her iki hastalığın belirtilerini bir arada ortaya çıkarabilir. Alerjenlerle karşılaşma, hem alerjik rinitin hem de astımın tetiklenmesine neden olabilir.
Alerjik Rinit ve Astımın Yönetimi
Bu iki kronik hastalık, doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile kontrol altına alınabilir. İşte yönetim için önemli adımlar:
Alerjenlerden Kaçınma: Alerjik rinit ve astımda en önemli basamaklardan biri alerjenlerden korunmaktır. Örneğin, evde toz akarlarını azaltmak, polen mevsiminde pencereleri kapalı tutmak ve hayvan tüyleri ile teması sınırlamak bu alerjenlere maruziyeti azaltabilir.
Düzenli İlaç Kullanımı: Doktorlar, çocuklarda hem alerjik rinit hem de astım belirtilerini hafifletmek için çeşitli ilaçlar reçete edebilirler. Antihistaminikler, burun spreyleri ve astım inhalerleri bu hastalıkların yönetiminde sıkça kullanılan ilaçlardır.
Doktor Kontrolleri: Kronik hastalıklar olduğundan, düzenli doktor kontrolleri ile çocuğun durumu izlenmeli ve tedavi planı gerektiğinde gözden geçirilmelidir.
Eğitim ve Farkındalık: Ailelerin ve çocukların, alerjik rinit ve astım hakkında bilinçli olmaları, tetikleyici faktörlerden kaçınma ve ilaç kullanımını doğru bir şekilde yapma konularında bilgilenmeleri, bu hastalıkların yönetiminde büyük rol oynar.
Çocuklarda Normal Bir Yaşam Mümkün
Doğru yönetim ve tedaviyle, alerjik rinitli ve astımlı çocuklar sosyal hayatlarına ve okul başarılarına devam edebilir, aktif bir yaşam sürebilirler. Tedavi edilmediğinde bu hastalıklar çocukların yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir, ancak bilinçli yaklaşımlar sayesinde çocuklar normal bir yaşam sürdürebilirler. Alerjik rinit ve astım hakkında daha fazla bilgi almak için düzenli olarak doktor kontrolüne gitmek ve belirtiler hakkında farkındalığı artırmak, çocuğun sağlığı için atılacak en önemli adımlardan biridir.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
