Böbrek fonksiyonlarının geçici veya kalıcı bozulması olarak tanımlanan böbrek yetmezliği, akut ve kronik olmak üzere iki farklı şekilde ortaya çıkabiliyor. Kronik böbrek yetmezliği ödem, kan basıncı yüksekliği, idrar sıklığında artma daha ileri evrelerde bulantı, kusma, nefes darlığı ve bilinç değişikliği gibi bulgularla kendini gösterebiliyor.
Kronik böbrek yetmezliğinde ailesinde böbrek hastalığı olanlar, diyabet ve hipertansiyon hastaları, sık böbrek taşı düşürme hikayesi olanlar risk grubunda gösteriliyor. Güven Hastanesi Nefroloji Bölümünden Prof. Dr. Yakup Ekmekçi, kronik böbrek yetmezliği hakkında bilgi verdi.
Böbrek yetmezliği, böbrek fonksiyonlarının geçici veya kalıcı olarak bozulması durumudur. Böbrek yetmezliği, akut ve kronik olmak üzere iki farklı şekilde oluşabilir.
Böbrek fonksiyonlarının geçici bozulması akut böbrek yetmezliği; kalıcı olarak bozulması ve ilerlemesi kronik böbrek yetmezliği olarak tanımlanmaktadır.
Kronik böbrek yetmezliğinin belirtileri çoğu zaman böbrek yetmezliğinin ileri aşamalarında ortaya çıkmakta ve çok çeşitli olabilmektedir.
Kronik böbrek yetmezliğinde idrarla ilgili şu bulgular görülebilir:
Kronik böbrek yetmezliğinin ileri evrelerinde hastalar,
Kronik böbrek yetmezliğinin çok fazla nedeni vardır. Ülkemizde en sık görülen nedeni diyabetes mellitus bilinen adıyla şeker hastalığıdır. Ayrıca;
Yukarıda belirtilen rahatsızlıkları olan kişiler, kronik böbrek yetmezliğinde risk grubundadır. Bazı böbrek hastalıklarının genetik geçiş gösterdiği unutulmamalıdır. Bu nedenle aile bireylerinde böbrek hastalığı olan kişilerin, hekime başvurmaları ve kontrollerini ihmal etmemeleri önemlidir. Ayrıca;
Birçok organ sisteminde sorunlara yol açan kronik böbrek yetmezliği, en çok kalp ve damar sistemini etkiler. Kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda koroner arter hastalığı ve kalp yetmezliği riski artmaktadır. Ayrıca iskelet sisteminde oluşan sorunlardan kaynaklı kemik erimesi ve deformiteleri görülebilir.
Kronik böbrek yetmezliği başlıca beş evreden oluşur. Evreler, nefroloji uzmanı tarafından gerekli tetkiklerin yapılmasıyla saptanır. Kronik böbrek yetmezliğinin beşinci evresinde hasta, diyaliz tedavisi veya böbrek nakli adayıdır.
Öncelikle hasta, nefroloji uzmanı tarafından ayrıntılı olarak sorgulanmalı ve muayene edilmelidir. Kronik böbrek yetmezliği tanısı çeşitli kan ve idrar tetkikleri, radyolojik ultrasonografi ve bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme yöntemleriyle konulur. Nefroloji uzmanının gerekli gördüğü durumlarda böbrek biyopsisi de yapılabilir.
Kronik böbrek yetmezliği tedavisi nefroloji uzmanı tarafından yapılmalıdır. Öncelikle;
Hastanın diyabeti olması durumunda kan şekeri; hipertansiyonun olması durumunda kan basıncı kontrolü sağlanmalıdır. Beslenme ve yeterli sıvı alımı önemlidir. Bunların yanı sıra hekimin uygun gördüğü ilaç tedavisi de seçenekler arasındadır. İleri evre kronik böbrek yetmezliğindeyse diyaliz tedavisi ve böbrek nakli olmak üzere iki tedavi seçeneği bulunmaktadır.
Kronik böbrek yetmezliğinin geç dönemde teşhis edilmesi durumunda ne yazık ki yapılacak şeyler sınırlıdır. Bu hastalar, ilerleyen dönemde diyaliz tedavisi veya böbrek nakli adayıdırlar. İleri dönem (5. Evre ) kronik böbrek yetmezliğinin ideal tedavisi böbrek naklidir. Tıbbi durumu uygun olan her ileri evre kronik böbrek yetmezliği hastası, böbrek nakli için değerlendirilmelidir.
Kronik böbrek yetmezliğinde erken teşhis oldukça önemlidir. Bu nedenle böbrek hastalığı için risk altında olan bireyler, düzenli olarak hekim kontrolüne gitmelidir. Belirli aralıklarla muayeneye gidilmesi ve tetkiklerin yaptırılması sorunun erken saptanmasını sağlar.
Kronik böbrek yetmezliği tanısı alan bireyin öncelikle, bir nefroloji uzmanı tarafından düzenli aralıklarla takip edilmesi gerekmektedir.
Kronik böbrek yetmezliğinde;
Ağrı kesiciler başta olmak üzere hekim önerisi olmadan kontrolsüz ilaç almak böbrek sağlığı için oldukça risklidir.
Diyet konusunda en önemli nokta, fazla tuz alımının kısıtlanmasıdır. Hastalar, nefroloji uzmanının belirlediği çerçevede beslenme ve diyet uzmanı tarafından planlanan bir diyet programını uygulamalıdır.
Sağlık rehberimizden içerikler görüntüleyin.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.