Günümüzdeki hareketsiz yaşam alışkanlıkları, yoğun cep telefonu kullanımı, travmalar ve sigara kullanımının artışı gibi nedenlerle kendini gösteren boyun fıtığı, neredeyse tüm toplumun sorunu haline gelmiş durumda. Güven Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Bölümünden Doç. Dr. Erkut Baha Bulduk, artık insanların büyük çoğunluğunun bel ve boyun ağrıları çektiğini belirtti. Daha az hareket ettiğimizi ve bilinçsiz teknolojik alet kullanımının artmasıyla birlikte postür sorunu yaşadığımızı dile getiren Bulduk, boyun fıtığına ilişkin uyarılarda bulundu.
Boyun fıtığı, boyun omurlarında bulunan disklerin hasar görmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Boyun omurları arasında bulunan diskler, omurilik sinirlerine ve omurlar arasındaki bağlara destek sağlarlar. Ancak disklerde meydana gelen bir hasar veya zedelenme sonucu disklerin dış kısmı çatlayabilir ve iç kısımdaki jelatinimsi madde dışarı çıkabilir. Bu durum, sinir köklerine baskı yaparak boyun ağrısı, kollarda uyuşma veya zayıflık gibi belirtilere yol açabilir. Boyun fıtığı genellikle ani bir hareket, ağır kaldırma veya yaşlanma gibi faktörlerle tetiklenebilir.
Boyun Fıtığı Neden Olur?
Boyun fıtığı genellikle boyun omurlarındaki disklerde meydana gelen bir hasar sonucu ortaya çıkar. Bu hasarın birkaç nedeni olabilir;
-Diskler yaşlanmaya bağlı olarak zamanla yıpranabilir, kaybettiği esnekliği ve sıkılığı azalabilir.
-Boyun bölgesine alınan ani bir darbe veya kaza sonucu disklerde hasar meydana gelebilir.
-Ağır yüklerin kaldırılması sonucu disklerde zorlanma ve hasar gelişebilir.
-Sürekli oturarak çalışmak, postürün uzun süreli bozuk halde kalması fıtık riskini artırabilir.
-Bazı genetik faktörlerin, disklerin yapısal olarak zayıf olmasına veya daha kolay hasar görmesine neden olabileceği düşünülmektedir.
Bu faktörlerin bir veya birkaçının bir araya gelmesi, boyun fıtığının ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir. Ancak, her durum kişileri farklı oranlarda etkilemektedir ve bazı insanlarda belirli bir neden net bir şekilde belirlenemeyebilir.
Boyun Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
Boyun fıtığının belirtileri ve şiddeti kişiden kişiye değişebilir.
Boyun fıtığı belirtilerini şöyle sıralayabiliriz;
Boyun ağrısı, kollarda ağrı, uyuşma veya güçsüzlük, omuzlarda ya da sırtta ağrı, baş ağrısı, ilerlemiş vakalarda dengesizlik, idrar kaçırma gibi bulgular görülebilir. Kollarda güçsüzlük veya idrar kontrolünde sorunlar gibi, acil müdahale gerektiren durumları işaret edebilir. Boyun fıtığı belirtileri tedavi edilmediğinde veya tedavi edilmezse kötüleşebilir. Bu nedenle belirtileri ciddiye almak önemlidir.
Boyun Fıtığına Ne İyi Gelir?
Boyun fıtığına yönelik tedavi seçenekleri belirtilere, fıtığın şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişebilir. Her hasta farklı olduğu için, en uygun tedavi planı hastanın durumuna göre belirlenir. Hareketlerinizi kısıtlamak, istirahat etmek, oturma veya çalışma pozisyonlarınızı düzenlemek ve ağır aktivitelerden kaçınmak, iyileşmeye yardımcı olabilir. Fizik tedavi programları ve belirli boyun ve omuz egzersizleri boyun fıtığı belirtilerini hafifletmek, kasları güçlendirmek ve esnekliği artırmak için etkili olabilir. Profesyonel bir masaj terapisti tarafından uygulanan masaj, boyun ve omuz kaslarını gevşetebilir ve ağrıyı hafifletebilir. Ağrı kesiciler veya kas gevşetici tedaviler, boyun bölgesine uygulanan steroid enjeksiyonları ağrıyı azaltabilir.
Yukarıda bahsedilen tedavi yöntemleri etkisiz kalırsa veya ciddi sinir sıkışması varsa, cerrahi müdahale gerekebilir.
Boyun Fıtığı Egzersizleri Nelerdir? Kişi, Hareket Ederken Nelerden Kaçınmalıdır?
Boyun fıtığı olan kişiler için uygun egzersizler belirlenmelidir bazı hareketler belirli kişiler için uygun olmayabilir.
Boyun fıtığı için önerilen bazı egzersizler;
-Otururken veya ayakta dururken başınızı yavaşça sağa, sola, öne, arkaya doğru eğin. Bu esnada elinizle boynunuzu eğdiğiniz tarafın aksi yönünde kuvvet uygulayın.
-Omuzlarınızı yuvarlayarak geriye doğru hareket ettirin, ardından öne doğru yuvarlayın. Omuzlarınızı yukarı ve aşağı doğru kaldırarak esnetin.
-Bu egzersizleri yaparken yavaş ve kontrollü olmak, ani hareketlerden kaçınmak gerekmektedir. Ağrı hissettiğinizde veya rahatsızlık yaşadığınızda egzersizi hemen durdurun.
-Egzersizlerinizi yaparken doğru duruşa dikkat edin ve omurganızı doğru hizalamaya çalışın.
-Egzersizler sırasında derin nefes alın ve gevşemeye odaklanın. Egzersizleri düzenli olarak yapmaya çalışın, ancak egzersizlerde de aşırıya kaçmayın.
-Mümkünse sırt üstü veya yan yatın, ancak karın üstü yatmaktan kaçının. Başınızı ve boynunuzu doğru bir pozisyonda tutmak için uygun bir yastık kullanın. Boyun bölgesini aşırı yukarı veya aşağı kaldıran yastıklardan kaçının.
-Ağır yükler kaldırmaktan, uzun süre aynı pozisyonda kalmaktan kaçının. Mümkünse düzenli aralıklarla mola verin ve boyun kaslarınızı esnetin.
Hastaların durumu farklılık gösterebildiğinden ötürü, en uygun egzersiz programı ve yaşam tarzı değişikliği hasta özelinde belirlenmelidir.
Boyun Fıtığı Nasıl Teşhis Edilir?
Boyun fıtığının teşhisi; hastanın mevcut semptomları, genel sağlık geçmişi, daha önceki yaralanmaları veya omurga problemleri doktor tarafından sorgulanır. Fizik muayene sırasında boyun hareketlerini, omuz ve kol kaslarını, refleksleri ve duyu kaybını kontrol edilir.
Görüntüleme yöntemlerinden; röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve bilgisayarlı tomografi (BT) gibi testleri istenebilir. Bu testler, omurga yapısındaki değişiklikleri, disklerin durumunu ve sinirlerin durumunu gösterir.
Sinir köklerinin veya omurilik sinirlerinin hasarını belirlemek için EMG (Elektromiyografi) veya sinir iletim testleri yapabilir. Bu testler, sinir iletim hızını ve kas aktivitesini ölçer.
Teşhis sürecinde, hastanın semptomları, fizik muayene bulguları ve görüntüleme testlerinin sonuçları bir araya getirilerek kapsamlı bir değerlendirme yapılır. Bu bilgiler doğrultusunda uygun tedavi planı belirlenir.
Boyun Fıtığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavi seçenekleri, hastanın bireysel durumuna ve semptomlarına göre belirlenir.
-İstirahat: Şiddetli ağrı durumlarında, birkaç gün boyunca yatak istirahati önerilebilir. Ancak, uzun süreli yatak istirahati genellikle önerilmez çünkü kas zayıflığını ve esnekliğini azaltabilir.
-Medikal Tedavi: Ağrı kesiciler, anti-inflamatuar ilaçlar, kas gevşeticiler veya steroid enjeksiyonları medikal tedavide kullanılabilen alanlardır.
-Fizik Tedavi: Fizik tedavi programları, boyun kaslarını güçlendirmek, esnekliği artırmak ve ağrıyı hafifletmek için egzersizler, masaj, manuel terapi, soğuk veya sıcak kompresler ve diğer tedavi teknikleri kullanılabilir.
-Cerrahi Müdahale: Tedavi edici diğer yöntemler etkisiz kalırsa veya ciddi sinir sıkışması varsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahale, fıtıklaşmış diskin çıkarılması veya sinire olan basıyı azaltmak için yapılan bir operasyon olabilir.
Boyun Fıtığı Ağrısı Hangi Bölgeleri Etkiler?
Boyun fıtığı ağrısı genellikle boyun bölgesinde başlar ve genellikle boyun hareketlerinde veya başın dönmesiyle artabilir. Ayrıca başın arkasında, omuzlar ve üst sırt bölgesinde de ağrı hissedilebilir. Kollarda, ellerde veya parmaklarda ağrı, uyuşma veya karıncalanma görülebilir. Bu, omurilik sinirlerine veya sinir köklerine baskı yapılmasından kaynaklanabilir.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Boyunda meydana gelen bir fıtık durumunda, cerrahi müdahale genellikle son tedavi seçeneği olarak düşünülür, diğer tedavi yöntemleri etkisiz kaldığında veya sinir sıkışması belirgin hale geldiğinde gerekebilir.
Ameliyatın nasıl yapılacağı, fıtığın konumuna, büyüklüğüne ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Genel olarak, boyun fıtığı ameliyatı şu adımları içerebilir;
Ameliyat, genellikle hastanın uyutulması için genel anestezi altında yapılır. Ameliyat, boyun bölgesine küçük bir kesi ile gerçekleştirilebilir. Ameliyat sırasında, fıtıklaşmış diskin bir kısmı veya tamamı çıkarılabilir. Bu işlem, omurilik sinirlerine veya sinir köklerine baskı yapılmasını azaltabilir. Bazı durumlarda, diskektomi işleminden sonra, diskin çıktığı mesafeyi korumak için cage denilen materyaller, omurganın stabilitesini korumak için metal plakalar, çubuklar veya vida gibi implantlar kullanabilir. Boyunda yapılacak bir fıtık ameliyatı genellikle 1 ila 4 saat arasında sürebilir, ancak ameliyatın karmaşıklığına ve yapılacak prosedürlere bağlı olarak süre değişebilir.
Ameliyat sonrası, fizik tedavi önemli bir rol oynar. Fizik tedavi, ameliyat sonrası iyileşmeyi hızlandırmaya ve boyun kaslarını güçlendirmeye yardımcı olabilir. Fizik tedavi programı, kişinin spesifik ihtiyaçlarına ve ameliyatın türüne bağlı olarak belirlenir. Program, boyun egzersizleri, postür düzeltme teknikleri, masaj terapisi ve diğer rehabilitasyon yöntemlerini içerebilir.
Ameliyat sonrası iyileşme süreci kişiden kişiye değişebilir ve genellikle cerrahi müdahalenin karmaşıklığına, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve yapılan prosedürlere bağlıdır. Ancak, birçok hasta, ameliyat sonrasında birkaç hafta içinde günlük rutinlerine dönebilir. Tam iyileşme süreci birkaç ay sürebilir.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
