Çocuklarda gece yatak ıslatma sorunu ve tedavide ailelerin dikkat etmesi gerekenler. Beş yaşındaki her beş çocuktan biri uyku sırasında istemsiz idrar kaçırma sorunu yaşıyor. Tedavi edilmezse ergenlik çağına kadar devam edebilen gece idrar kaçırma sorunu; çoğu ailenin bu durumu geçici olarak görmesi veya normal karşılaması, bazı ailelerin ise utanç duyması gibi nedenlerle göz ardı ediliyor. Bu durum, sorunun uzun yıllar boyunca devam etmesine ve çocuğun daha ciddi psikolojik sorunlar yaşamasına yol açabiliyor. Güven Hastanesi Çocuk Nefroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Pınar Işık Ağras, çocuklarda gece yatak ıslatma sorunu ve tedavide ailelerin dikkat etmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Çocuğunuz haftada ikiden fazla yatağını ıslatıyorsa dikkat!
“Enürezis” de denilen çocuklarda yatak ıslatma sorunu, beş yaşından büyük çocukların uyku sırasında, haftada bir veya ikiden daha fazla istem dışı idrar kaçırması olarak tanımlanmaktadır. Bazı çocuklar gündüz uyanıkken de idrar kaçırma sorunu yaşamaktadır. İdrar yolu enfeksiyonu, böbrek hastalıkları, mesane ile ilgili problemler, çocukluk çağı diyabeti gibi tedavi edilmesi gereken birçok hastalık, çocuklardaki istemsiz idrar kaçırma sorununun altında yatan temel neden olabilmektedir. Rahatsızlığın geç kalmadan teşhis ve tedavi edilmesi için vakit kaybetmeden doktora başvurulması büyük önem taşımaktadır. Pek çok ailenin sorunu psikolojik görmesi, bu rahatsızlığın altında yatan birçok hastalığın teşhis edilmesini güçleştirmektedir.
Psikolojik değil fizyolojik kaynaklı olabilir
Uyku sırasında istemsiz idrar kaçırma sorunu yaşayan çocukların çoğunun ailelerinde de idrar kaçırma öyküsü olduğu görülmektedir. Hem annesinde hem de babasında çocukken idrar kaçırma problemi olan her dört çocuktan üçünde, sadece bir ebeveyninde idrar kaçırma sorunu olan iki çocuktan birinde aynı sorun ortaya çıkmaktadır. Bu sorunu yaşayan çocuklar uyku sırasında mesane doluluğunu hissedememekte bu nedenle de tuvalete gitmek için uyanamamaktadır. Gece çıkarılan idrar miktarının fazla olması veya mesane ile ilgili bazı değişiklikler de bu çocuklarda görülen diğer sorunlardır. Çocuktaki idrar kaçırma problemini bu etkenlerden hangilerinin tetiklediği uygun tanı yöntemleri kullanılarak tespit edilmektedir. Bu sorunu yaşayan ailelerin merak ettikleri bir diğer konu sorunun psikolojik kaynaklı olup olmadığıdır. Yapılan araştırmalar, psikolojik etkilerin bu sorunun nedeni olmaktan ziyade sonucu olduğunu ortaya koymaktadır.
Başarılı tedavinin yolu çocuk, aile ve hekim işbirliğinden geçiyor
Günümüzde idrar kaçırma sorununun tedavisinde en sık kullanılan yöntem olan alarm tedavisiyle, çocuğun gece mesane doluluğu hissi ile uyanmayı öğrenmesini sağlanmaktadır. Hastanın bu tedavi ile en az 3-6 ay izlenmesi ve düzenli kontrollerini yaptırması gerekmektedir. Bunun yanı sıra gece idrar miktarını azaltmaya yönelik ilaçlar kullanılmaktadır. Çocuk ve ailenin sorunu tam olarak anlamasının ve tedaviye katılmasının sağlanamadığı durumlarda uygulanan tedavi başarısız olmakta ve tedavi kesildiğinde sorun tekrarlamaktadır. Bu nedenle gece idrar kaçıran çocuğun tedavisinde deneyimli bir sağlık ekibinin çocuk ve aileye zaman ayırması, gerekli eğitimi vererek çocuğun günlük yaşamında konu ile ilgili davranışları düzenlemesi tedavinin başarısı açısından önemli rol oynamaktadır. Ayrıca hastanın durumuna en uygun medikal tedavi yönteminin tedaviye eklenme zamanı, devam etme süresi veya tedavi değişikliği de özenle takip edilmelidir. Çocuklarda gece istemsiz idrar kaçırma gizlenecek bir sorun değildir. Çocuk, aile ve alanında uzman bir hekim işbirliğiyle başarıyla tedavi edilebilen bu sorunun daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği akıldan çıkarılmamalıdır.
Sorunun tek bir ilaçla tedavi edilmesi mümkün değil
Gece yatak ıslatma sorunuyla doktora götürülen çocuğa gerekli tetkikler yapılıp altta yatan başka bir hastalık olmadığından emin olunduktan sonra tedaviye geçilmektedir. Rahatsızlığın tek bir ilaçla tedavi edilmesi mümkün değildir. Tedavinin başarıyla sonuçlanması için ailelerin dikkat edilmesi gerekenler şu şekilde sıralanabilir:
Çocuğun utanç ve suçluluk duygusunu yenerek bu sorundan kurtulmak istemesi ve tedaviye katılması sağlanmalıdır.
Sorunun neden kaynaklandığı ve tedavisinin nasıl olacağı yaşına göre çocuğun anlayabileceği şekilde mutlaka kendisine de anlatılmalıdır.
Tedavi öncesinde ya da sırasında çocuk bu sorun nedeniyle asla cezalandırılmamalıdır.
Düzelme konusunda attığı her adım ödüllendirilmedir.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
