Hafif bir ağrı ya da başka bir belirti, insanı korkutabiliyor ve çözüm aramasına neden olabiliyor. Aslında oldukça anlaşılır olan bu sürecin kişinin tüm hayatını sarması, gündeminin yalnızca “tanısı konulamayan” bu hastalık olması durumunda “Hipokondriyazis” yani hastalık hastalığından şüphelenilebilir. Hastalık hastalığında kişi, ciddi bir hastalığı olduğunu düşünür ve hekim tarafından onaylanmak ister. Yaşadığı bu durumu psikolojik rahatsızlık olarak görmemesi ise tedavinin gecikmesine yol açabilir. Güven Hastanesi Psikoloji Bölümünden Uzman Psikolog Gözdem Özdem Akaydın, hastalık hastalığı hakkında bilgi verdi.
Halk arasında “hastalık hastalığı” olarak bilinen hipokondriyazis eski çağlardan bu yana görülen “zihin-vücut” ilişkisinin bozulması halidir. Hastalığın “Hipokondriyazis” adını alması ise Hipokrat zamanına dayanmaktadır. Hipokrat’ın o dönemde kaburganın alt kısmını “Hipokondrium” olarak tanımlaması ve hastaların, ağrılarını genellikle bu bölgede yaşaması nedeniyle hastalık hastalığı “Hipokondriyazis” olarak adlandırılmıştır.
Hastalık hastalığı; kişinin ciddi bir hastalığı olduğunu düşünmesi ve vücudundaki belirtileri yanlış ya da abartılı okuması sonucunda oluşur. Yeterli tıbbi değerlendirme yapılmasına ve güvence verilmesine rağmen birey kendisinde bir hastalık olduğu düşüncesinden kurtulamaz.
Hastalık hastalığı (Hipokondriyazis) genellikle hangi yaş aralığında ve kimlerde görülür?
Hipokondriyazis sıklıkla 20-30 yaşlarında görülmektedir. Kadınlarda ve erkeklerde görülme oranı neredeyse eşittir. Psikiyatriste başvuranların en belirgin özelliği ise psikiyatriste gitmeden önce birçok doktorla görüşmüş olmalarıdır. Ayrıca bu kişiler psikiyatristlerinden ve psikologlarından emin olamayıp sürekli değiştirme eğilimindedir.
Hastalık hastalığında hangi davranışlar görülür?
Hastalık hastalığı olan kişilerde sıklıkla görülen davranışlar şu şekilde sıralanabilir:
Sağlıkla ilgili yüksek düzeyde kaygılıdırlar.
Hastalık ipuçlarını sıkı sıkıya takip ederler.
Kimileri doktor doktor gezerken, kimileri ise hastaneden kaçınma eğilimindedir.
Nabızlarını sıklıkla kontrol ederler.
Hastalık süreci ile ilgili doktorla bilgi yarışına girebilirler.
Hastalığı onaylatmak isterler.
Saptanamamış özgül bir hastalıkları olduğuna inanırlar ve bu durumun henüz hekimler tarafından bulunmadığını hissederler.
Bu kişilerde çoğu zaman bedensel belirtiler yoktur ya da hafif belirtiler vardır. Ancak bu belirtiler üzerine sürekli düşünme eğilimindedirler.
Hastalık hastalığı (Hipokondriyazis) nedenleri nedir?
Hipokondriyazisi diğer tanılardan ayıran en önemli faktör, sağlık kaygısıdır. Fakat bu kaygının temelinde ölüm korkusu yoktur. Sağlık ile ilgili duyulan endişe; daha çok fark edilme, ilgi odağı olma gibi hasta rolünün sağladığı ikincil kazançlardan kaynaklanmaktadır. Aynı zamanda hastalık hastalığı; anksiyete ya da aşırı stresin sonucu da olabilmektedir.
Hastalık hastalığı, kişinin sosyal yaşamını nasıl etkiler?
Hastalık hastalığı neticesinde sosyal ilişkilerde bozulma görülebilir. Bu kişiler hasta olma korkusu ile aşırı meşgullerdir. Hasta olmamalarına rağmen hastalıklar hakkında yoğun araştırma yaparlar. İnternetten ve sağlık ile ilgili forum sitelerinde yazılan belirtilerin kendilerinde olup olmadığını kontrol ederler.
Gündemlerinin hastalıktan başka bir şey olmaması, çevresindeki insanların onlardan uzaklaşmasına neden olabilir. Bazen de ailelerinin ve arkadaşlarının hastalık hastalığını fark etmeleri, bu kişilerin çevrelerinden uzaklaşma eğilimi göstermelerine yol açabilir. Bu durum birçok doktora giderek onay ihtiyacı almaya devam etmelerini sağlar.
Hastalık hastalığı (Hipokondriyazis) başka psikolojik rahatsızlıkların ortaya çıkmasına neden olur mu?
Hipokondriyazis teşhis edilse bile bu kişilerin, ruh sağlığı uzmanı ile görüşme sıklığı oldukça düşüktür. Psikiyatrist ya da psikolog görüşmelerine gelmezler, gelseler bile devamlılık göstermezler. Çünkü yaşadıkları durumun psikolojik bir sorun olduğunu kabul etmekte zorlanırlar. Pek çok doktordan görüş almalarının amacı ise kendilerini onaylayan bir hekim bulma çabasından kaynaklanmaktadır. Hipokondriyazis tanısı olan kişiler, yoğun kaygı ve depresyon atakları konusunda da risk altındadır.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
