Genellikle birbirinin yerine kullanılan hipnoz ve hipnoterapi kelimeleri aslında içeriği farklı olan iki ayrı kavramı ifade ediyor. Hipnoz, dikkatin yoğunlaştığı ve telkin alma yeteneğinin arttığı bir bilinç haliyken, hipnoterapi ise hipnoz kullanılarak uygulanan destekleyici bir tedavi yöntemi olarak tanımlanıyor. Depresyon, bağımlılık tedavisi, yeme, uyku ve cinsel bozukluklar gibi birçok durumda uygulanabilen hipnoterapinin bu alanda uzman bir terapist tarafından uygulanması önem taşıyor. Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Nöroloji Bölümü Uzmanları, hipnoz ve hipnoterapi ile ilgili bilgi verdi.
Hipnoz, dikkatin yoğunlaştığı ve telkin alma yeteneğinin arttığı, uyku ile uyanıklık arası bir bilinç halidir. Başka bir deyişle bir trans halidir. Kişi bu trans halindeyken, dışarıdan gelen ses, ışık, koku gibi her türlü uyaranı hisseder ancak bu uyaranlar daha derin bir trans haline geçmesine yardımcı olur. Kişi sadece, hipnoz yapan terapistin sesine ve telkinlerini odaklanır, dinler, anlar ve gönüllü katılım ile karşılık verir. Hipnoterapi ise; bu hipnotik trans halindeki kişinin, bilinç ve bilinçaltına yönelik olarak verilen telkinler yoluyla uygulanan bir terapi yöntemidir. Yani, hipnoz bir bilinç haliyken, hipnoterapi hipnoz kullanılarak yapılan destekleyici bir tedavi yöntemidir.
Hipnoz herkese yapılabilir mi?
Hipnozda gönüllülük esastır. Kişi hipnoz yoluyla tedavi almak istediğinde öncelikle hipnoz hakkında bilgi verildikten sonra, “hipnotizabilite” denilen kısa bir hipnoza yatkınlık testi yapılır. İsteksiz, gönülsüz olan kişiler ya da konsantrasyonu yetersiz olanlar, aşırı takıntılı ve kontrollü olan insanlar hipnoza girmekte zorlanırlar ya da giremezler. Genel olarak toplumun yüzde 10-15’inde hipnoza yatkınlık yoktur. Yüzde 70-80’inde orta düzeyde, %10-15’inde ise yüksek düzeyde hipnoza yatkınlık vardır. Yani toplumun büyük bir kısmı hipnoza girebilmektedir.
Hipnoz hakkında yanlış bilinenler nelerdir?
Hipnoz, bir uyku hali değildir. Bu nedenle de hipnozdan uyanama gibi bir durum da kesinlikle yoktur. “Gözlerime bak ve uyu” gibi replikler ise sadece filmlerde ya da şov amaçlı kullanılır ve gerçeklerle bağdaşmaz. Hipnoterapide uygulanan hipnoz, yüzeyel bir trans hali olup, kişi tüm seansı hatırlar ve istemediği hiçbir sırrını anlatmaz. Bilinçaltının kişiye bir sahne olarak gösterdiği sır şeklindeki bu olaylar, kişi anlatmasa dahi, terapistin uyguladığı bir takım teknikler ile çözüme ulaşır. Hipnoz sırasında kişinin bilinçli kontrolü ortadan kalkmaz. Verilen telkinler ile yapması istenilen şey, kişinin sosyal ve ahlâki değerlerine uygun değil ise kabul etmez. Yani bir kişiyi hipnotik telkin yoluyla isteği dışında etkilemek mümkün değildir. Kişi istediği zaman hipnozdan çıkabilme özgürlüğüne sahiptir.
Hipnozla zarar görmek mümkün mü?
Hipnozla zarar görmek mümkün değildir. Çünkü hipnoz kontrolü kaybetme hali değildir. Ancak şizofreni, paranoya ve bipolar bozukluk gibi bazı psikiyatrik hastalıklarda ve kişilik bozukluklarında, hastanın iç görüsünün kaybolduğu durumlarda kullanılmamalıdır. Hipnozu yapan kişinin sihirli bir değneği olmadığı unutulmamalıdır. Hipnoz yaptırmaya karar veren kişinin kendi sorunlarının farkında olması ve bu tedavi yöntemini gönüllü olarak kabul etmesi gerekmektedir. Hipnoterapide; terapist bir rehber, çözüm yolunu bulacak olan ise danışanın bilinçaltıdır. Bu nedenle, danışan ve terapist arasında tam bir güven duygusunun oluşması hipnoterapi için ilk şarttır.
Hipnoterapi kimlere yapılabilir?
Hipnotik indüksiyon yani; danışanda daha yüksek bir bilinç veya farkındalık elde etmek için kullanılan gevşeme ve aşırı konsantrasyon hali yoluyla uygulanan tedavilere verilen genel bir isim olan hipnoterapi birçok durumda kullanılabilmektedir. Bu durumlar şu şekilde sıralanabilir
Depresyon ve kontrol edilemeyen kaygı, korku, panik, gerilim, sıkıntı durumlarını kapsayan anksiyete bozuklukları
Sigara, alkol, ilaç, internet, kumar gibi bağımlılıklar
Yeme bozuklukları ve obezite
Uykusuzluk, uyurgezerlik, uyku terörü gibi uyku bozuklukları
Cinsel isteksizlik, vajinismus gibi cinsel alandaki bozukluklar
Tikler, titreme gibi hareket bozuklukları
Kapalı yer, karanlık, yükseklik, böcek, hayvan korkusu gibi fobiler
Ayrılık, deprem, kaza gibi travma sonrası stres bozuklukları
Sınav stresi, sosyal ortamlarda konuşamama gibi performans kaygıları
Ders çalışma isteksizliği, dikkati sürdürememe, çabuk sıkılma, hafıza, öğrenme, hatırlama gibi eğitimde performansı azaltan durumlar
Duygu ve düşüncelerini ifade edememe, aşırı öfke, karşı cins ile ilişki kuramama, kendine güvensizlik gibi davranışsal sorunlar
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
