Stres ve endişenin yaşamın her alanında hissedilmesine neden olan pandemi, bebekleri de yakından etkiledi. Sosyal izolasyon nedeniyle neredeyse sadece ebeveynleriyle iletişim kuran bebekler, gelişimlerinde yadsınamaz payı olan diğer aile bireylerinden ve akranlarından uzak kaldı. Bu dönemde aile büyüklerinin yakın çevrede olmayışı, akran etkileşiminin kısıtlanması ve televizyon karşısında geçirilen sürenin artması bebeklerin dil ve bilişsel gelişiminde olumsuz rol oynadı.
Ailelerin, bebeklerinin yaşıtlarına göre özellikle dil, hareket ve bilişsel gelişiminde farklılık hissetmesi durumunda ertelemeden hekimlerinden görüş almaları gerektiğini belirten Güven Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Reyhan Erol, pandeminin bebekler üzerindeki etkileri hakkında bilgi verdi.
Pandemi dönemi, bebeklerin gelişimini nasıl etkiledi?
Başta aileler olmak üzere tüm toplum düzenini değiştiren pandemi dönemi, bebekleri de ruhsal ve fiziksel olarak oldukça etkiledi. Bebeklerin bu süreçten etkilenme durumu ailenin sosyoekonomik yapısı, ev ortamı, eşlik eden bir hastalığın olması ve ailenin hastalıkla başa çıkma mücadelesi gibi parametrelere göre farklılık göstermektedir.
Bebeklerin gelişiminde anne baba dışında bakım veren kişilerin, akranlarının ve diğer aile büyüklerinin tutumlarının da önemli yer tuttuğu unutulmamalıdır. Bebekler sosyal izolasyonla birlikte aile büyüklerinden ve akranlarından uzak kalıp genellikle sadece anne ve babalarıyla iletişim kurdu. Pandemi döneminde aile büyüklerinin yakın çevrede olmayışı, akran etkileşiminin kısıtlanması, televizyon karşısında geçirilen sürenin artması, bebeklerin dil ve bilişsel gelişimini olumsuz etkiledi. Bu dönemde çocuklarda uyku ve yeme problemlerinin yanı sıra kaygı, anksiyete, depresyon gibi belirtilerle birlikte konuşma problemlerinin de arttığı gözlemlendi. Ayrıca, yapılan çalışmalar ebeveynlerin yaşadığı stres, anksiyete ve depresyonun bebeğin gelişimini de olumsuz yönde etkilediğini ortaya koydu.
Pandeminin bebekler üzerindeki olumsuz etkisi, ilerleyen dönemlerde bazı bilişsel ve ruhsal sorunların ortaya çıkmasına neden olur mu?
Kesinlikle böyle bir risk bulunmaktadır. Örneğin pandemi döneminde geç konuşan bebeğin tedavi edilmemesi bilişsel alanda gelişim gecikmelerine neden olabilir. Bu durum ileride okul başarısının düşmesine ve davranış sorunlarının ortaya çıkmasına yol açabilir.
Pandemi dönemi ve sonrasında ebeveynler, bebeklerinin sosyal, zihinsel ve dil gelişimini nasıl takip etmeli ve desteklemeli?
Yaşamın ilk yıllarında ebeveynle birlikte oynanan oyunlar gelişimi en iyi destekleyen unsurdur. Birlikte kitap okumak, top oynamak, bebeklerin ilk oyunu olan “cee” ve evcilik gibi oyunlar bebeğin gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Ayrıca çocukların iki yaşına kadar ekrandan uzak tutulması da oldukça önemlidir.
Ebeveynler, bebeklerinin gelişimiyle ilgili hangi durumlarda doktora başvurmalılar?
Bir yaşındaki bebeğin ismiyle seslenildiğinde bakmaması, sürekli ağlaması ve sakinleştirilememesi, tik gibi tekrarlayan hareketlerinin olması, yemek ve uyku problemlerinin yaşanması; iki yaşına geldiğinde ise hala konuşamaması durumunda doktora başvurulmalıdır.
İlk iki yaş, beyin gelişiminin hızlı olduğu bir dönemdir. Büyüme ve gelişimle ilgili sorunların erken tespit edilmesinin oldukça önemli olduğu bu dönemde düzenli aralıklarla doktor kontrolüne gidilmelidir.
Aileler, bebeklerinin yaşıtlarına göre özellikle dil, hareket ve bilişsel gelişiminde farklılık hissettiklerinde, ertelemeden hekimlerinden görüş almalıdır.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
