Propolis, arıların tükürüklerini balmumu ile karıştırarak çeşitli bitki ve ağaçlardan topladıkları bileşiklerle oluşturduğu reçineli, mumsu bir madde olarak tanımlanıyor. Son yıllarda kullanım alanlarıyla ve faydalarıyla oldukça merak edilen propolis, antik çağlardan bu yana çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılıyor. Mineraller, vitaminler ve antioksidanlar açısından oldukça zengin bir içeriğe sahip olan propolisin; sindirim sistemi bozukluklarına, jinekolojik ve dermatolojik sorunlara karşı yararlı olabileceği bildiriliyor.
“Propolis kanser riskini azaltıyor mu?”, “Propolis koronavirüsü önlüyor mu?” sorularıysa sıklıkla soruluyor. Ancak arı ürünlerine alerjisi olanların, astım hastalarının ve alerjik bir bünyeye sahip bireylerin doktora danışmadan propolis içeren ürünleri kullanmamaları gerekiyor.
Propolis, arıların tükürüklerini balmumu ile karıştırarak çeşitli bitki ve ağaçlardan topladıkları bileşiklerle oluşturduğu reçineli, mumsu bir maddedir. Arı kovanlarının yapımında önemli bir rol oynayan bitki özsuyu, balmumu ve bal arılarının doğal enzimlerinin bir karışımıdır.
“Propolis antimikrobiyal özellikleri sayesinde arıları patojenlerden (mikrop) korumaktadır”
Propolis, delik ve çatlakların sızdırmazlığında ve arı kovanının inşa edilmesinde kullanılır. Arı kovanının iç yüzeyini kaplamaya, kovanın iç sıcaklığını (35 °C) korumaya yarar. Kovanların duvarını sertleştirerek mikropsuz bir iç ortama katkıda bulunur. Arılar, davetsiz misafirleri dışarıda tutmak, kovandaki boşlukları kapatmak ve duvarları sıvamak için propolisi kullanır. Propolis antimikrobiyal özellikleri sayesinde arıları patojenlerden (mikrop) korumaktadır. Mantar ve mikropların çoğalmasını önleyerek arı kovanlarını zararlılardan uzak tutmaya yardımcı olur. Bu nedenle "Propolis" kelimesi Eski Yunancada “şehri savunan” yani arı kovanının koruyucusu anlamını taşır.
Binlerce yıl önce, eski uygarlıklar propolisin şifa niteliklerini fark ederek bu doğal maddeyi tıbbi özellikleri için kullanmıştır.. Eski Yunanlılar apseleri, propolisle tedavi etmişler, Asurlular enfeksiyonlara ve kansere karşı iyileşme sürecine yardımcı olmak için yaraların ve tümörlerin tedavisinde propolis kullanmışlardır. Eski Mısırlılar da tıbbın bazı alanlarında ve mumyalamada propolisin mikrop öldürücü etkisinden yararlanmıştır.
Propolis içeriğinde hangi vitaminleri ve mineralleri bulundurur?
Bilim insanları propoliste 300'den fazla ayrı bileşiğin varlığını saptamıştır. Tam bileşimi arı kovanının coğrafi konumuna bağlı olabilir.
Propolis esas olarak,
Yüzde 50 reçine,
Yüzde 30 balmumu,
Yüzde 10 uçucu yağlar,
Yüzde 5 polen,
Yüzde 5 diğer organik bileşiklerden oluşur.
Propolis ayrıca antioksidan olan flavonoidler gibi polifenoller içerir.
Fenolik bileşikler (Meyve ve sebzelere başta tat başta olmak üzere birçok karakteristik özelliğini veren madde),
Esterler (Oksijenli bir asidin alkolle etkileşmesi sonucu aralarından bir su molekülünün ayrılmasıyla oluşan kimyasal bileşik),
Flavonoidler (Vücutta üretilen ya da dışarıdan alınan moleküllerin yaşlandırıcı zararlarına engel olan antioksidanlar),
Terpenler (Bitkilerin koku ve tatlarını oluşturan çeşitli organik bileşikler),
Beta-steroidler,
Aromatik aldehitler,
Alkoller, propoliste bulunan önemli organik bileşiklerdir.
Propolis ayrıca;
B1, B2, B6, C ve E vitaminleri gibi önemli vitaminler
Magnezyum
Kalsiyum
Potasyum
Sodyum
Bakır
Çinko
Manganez
Demir gibi yararlı mineraller içerir.
Propoliste süksinik dehidrogenaz, glikoz-6-fosfataz, adenozin trifosfataz ve asit fosfataz gibi enzimler de bulunmaktadır.
Propolisin faydaları nelerdir?
Propolis günümüzde;
Antiseptik,
Antienflamatuar,
Antioksidan,
Antibakteriyel,
Antimikotik,
Antifungal,
Antikanser
İmmünomodülatör özellikleri nedeniyle çeşitli hastalıkların tedavisinde çok sayıda uygulamaya sahiptir.
Propolisin,
Gastrointestinal (sindirim sistemi) bozukluklar,
Alerjiler,
Jinekolojik, oral ve dermatolojik problemlere karşı faydalı olduğu bildirilmiştir.
Propolisteki mikro besinler, vitaminler ve mineraller sağlık için yararlıdır. Ayrıca, antioksidan görevi gören flavonoidler, propolisin mükemmel bir kaynağıdır.
Propolis kanser riskini azaltır mı?
Antioksidanlar serbest radikalleri etkisizleştirmek suretiyle kanser riskinin azaltılmasına yardımcı olabilir. Propolisin güçlü antioksidan karışımının, özellikle kanser riskini düşürmede etkili olduğu düşünülmektedir. Konuyla ilgili daha fazla çalışma yapılması gerekirken, mevcut araştırmalar propolisin, kanser hücrelerinin çoğalmasını azalttığını ve bağışıklık sisteminin kanser hücrelerine karşı tepkisini düzenleyebildiğini işaret etmektedir.
Propolis ülsere iyi gelir mi?
Propolisin en çok karşılaşılan etkilerinden biri antimikrobiyal aktivitesidir. Gastrit ve peptik ülserler genellikle H. pylori bakterisinin aşırı çoğalmasından kaynaklanır. Çalışmalar, bal ile birlikte ya da tek başına propolis tüketmenin gastrit ve peptik ülser semptomlarını önemli ölçüde azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Propolis iltihabı önler mi?
Propolis, iltihabı azaltarak kronik rahatsızlıkların semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Flavonoidler ve polifenoller, kalp hastalığı riskinizi azaltabilir. Propolis; kronik iltihapla ilgili diyabet, inflamatuar bağırsak hastalığı ve artrit gibi birçok potansiyel sağlık sorununun önlenmesinde ve tedavisinde yarar sağlayabilir.
Propolis, koronavirüsü önler mi?
Phytotherapy Research Dergisi’nde 2020 yılında yayımlanan bir çalışmada, propolisin antiviral özelliklerinin Covid etkeni olan SARS-CoV-2 virüsüne karşı etkili olabileceği sonucuna varılmıştır. Önceki laboratuvar çalışmaları da propolisin; rinovirüsler, grip virüsü ve bazı solunum yolu virüsleri gibi hastalığa neden olan çeşitli virüs türlerine karşı antiviral aktivitesini göstermiştir.
Propolis ayrıca bağışıklık sistemini uyarmaya yardımcı olmaktadır. Bu sonuçlara göre araştırmacılar, propolisin Covid-19 enfeksiyonunu önlemeye yardımcı olabileceğini düşünmektedir. Ancak Covid-19'u önlemeye yardımcı olduğuna ilişkin klinik çalışmalar devam etmekte ve etkili olduğuna dair kesin bir kanıt bulunmamaktadır.
Propolis nasıl tüketilir?
Propolis,
Gıda takviyesi,
Suda seyreltilmiş biçimde ağız gargarası,
Cilt üzerine uygulanması gibi çeşitli şekillerde kullanılabilir.
Birçok ürün, aktif bileşen olarak propolis içerir. Bu gibi durumlarda ürünün etiketinde belirtildiği gibi kullanılmalıdır.
Propolis hem cilt üzerinde hem de dâhili olarak ağızdan makul dozlarda kullanılabilir. Alerjik reaksiyon raporları nadirdir ve kaydedilmiş toksisite (yan etki) vakası yoktur. Bununla birlikte, propolis kaynağına bağlı olarak çok çeşitli bileşikler içerebilmektedir. Bu nedenle propolisin içeriğinden emin olmak her zaman mümkün değildir.
Propolisi kimler kullanmamalı?
Bal veya arı ürünlerine karşı alerjisi olanlar, propolis içeren ürünlere karşı da alerjik reaksiyon gösterebilir. Tipik alerjik reaksiyon, egzama benzeri bir cilt döküntüsüdür. Özellikle alerji öyküsü veya astımı olan bireyler, propolis kullanmadan önce doktora danışmalıdır.
Bir gıda takviyesi almadan önce, her zaman bir doktora veya eczacıya danışılması gerektiği unutulmamalıdır.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
