Riskli Gruplara Zatürre Aşısı Yapılması Hayati Önem Taşıyor
GÜVEN SAĞLIK GRUBU
Paylaş:
Riskli Gruplara Zatürre Aşısı Yapılması Hayati Önem Taşıyor
Covid-19 pandemisi nedeniyle adını daha sık duymaya başladığımız pnömoni ya da halk arasında bilinen adıyla zatürre, özellikle çocuklarda, 65 yaş üzeri bireylerde ve bazı kronik hastalığı olan kişilerde tehlikeli sonuçlara yol açabiliyor. Risk gruplarında olan kişilerin zatürre aşısı yaptırmaları istenmeyen tabloların önüne geçebilmek açısından önem taşıyor. Güven Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümünden Uzm. Dr. Behiye Akkalyoncu, zatürre hastalığı ve pnömokok aşıları hakkında bilgi verdi.
Akciğer iltihabı olarak tanımlanan pnömoniye halk arasında zatürre denilmektedir.
Zatürrenin (pnömoninin) nedenleri nelerdir?
Zatürre; bakteri, virüs, mantar, parazit gibi birçok mikrop nedeniyle oluşabilir. Zatürrenin en sık görülen nedeni “pnömokok” adı verilen bakteridir. Pnömokok, zatürre dışında; menenjit yani beyin zarı iltihabı, otit, sinüzit ve osteomyelit gibi başka enfeksiyonlara da neden olabilmektedir.
Zatürre (pnömoni) belirtileri nelerdir?
Zatürrenin en sık görülen belirtileri; ateş, öksürük, balgam ve göğüs ağrısı olarak sıralanabilir. Bunların yanı sıra; nefes darlığı, bilinç bulanıklığı, sık nefes alma, kas eklem ağrıları, daha ağır vakalarda dil ve dudakta morarma tansiyon düşmesi gibi bulgular da görülebilir.
Zatürre tanısı nasıl konur?
Zatürre yani pnömoni tanısı, yukarıda belirtilen şikayetleri olan kişilerde akciğer grafisi ile konulmak-tadır. Ayrıca kan sayımı, bilgisayarlı akciğer tomografisi ve balgam kültürü tanıda yardımcı yöntemlerdir.
Covid-19 virüsü ve zatürre arasındaki ilişki nedir?
Covid-19 virüsün neden olduğu bir gribal enfeksiyon olup, birçok organı etkileyebileceği gibi akciğer-leri de etkileyebilir. Akciğerleri etkilediğinde oluşan zatürre Covid-19 virüsüne bağlı viral bir pnömo-nidir. Her Covid-19 hastasında pnömoni olması şart değildir.
Zatürre aşısı nedir?
En sık görülen mikrobik pnömoni; pnömokok bakteriyel enfeksiyonuna bağlı oluşan zatürredir. Bu mikroba bağlı oluşabilecek hastalıkların riskini azaltmak amacıyla yapılan aşıya zatürre yani pnömokok aşısı denilmektedir.
Kaç çeşit zatürre aşısı vardır?
İki çeşit zatürre aşısı bulunmaktadır. Zatürre yani pnömokok mikrobunun doksandan fazla çeşidi vardır. Aşılar bu çeşitlerin bir kısmına karşı etkili olabilmektedirler.
Polisakkarit aşı: 65 yaş üzerinde önerilir. 5 yılda bir yapılır.
Konjuge aşı: Çocuklukta yapılan ve erişkinde pnomoni riskini azalttığı düşünülen aşıdır.
Polisakkarit aşılar ciddi pnömoni yapan mikrop tiplerine karşı daha etkiliyken, konjuge aşı daha güçlü bağışıklık oluşturmaktadır. Bu nedenle her iki aşının da yapılması önerilmektedir. Daha önce hiç zatürre aşısı olmamış bir kişide her iki aşı arada en az 8 hafta süre olacak şekilde yapılabilir.
Zatürre aşısı ne zaman ve kimlere yapılır?
Zatürre aşısı, 1- 5 yaş altı çocuklara düzenli aşı takvimi kapsamında uygulanmaktadır. Ülkemizde her sağlıklı çocuğa ikinci, dördüncü ve on ikinci ayda konjuge aşı yapılmaktadır.
Bunun haricinde 65 yaş üzeri kişilere herhangi bir kronik hastalıkları olmasa da zatürre aşısı tavsiye edilir.
5 yaş üzerinde KOAH bronşektazi gibi kronik akciğer hastalıkları, diyabet, hipertansiyon, tek akciğerin alınması durumu, kalp damar hastalıkları kronik böbrek ve karaciğer hastalıkları, kronik alkolizm, dalağın olmaması durumu, bağışıklık baskılanması durumları, kan hastalıkları, toplu yaşam yerlerinde enfeksiyon riski nedeni ile yaş sınırı olmaksızın zatürre aşısı yapılabilir.
Zatürre aşısı Covid-19 virüsüne karşı koruma sağlar mı?
Pnömoni aşısının Covid-19 hastalığına yakalanma riski ile bir ilişkisi yoktur. Pnömokok yani zatürre aşısı yukarıda bahsedilen risk gruplarında Covid-19 enfeksiyonu sonrası tabloya eklenebilecek ikincil enfeksiyon riskini azaltabilir. Bu nedenle, sadece risk gruplarında bulunan kişilerin zatürre aşısı yaptırmasının bir anlamı vardır.
Zatürre aşısının yan etkileri nelerdir?
Pnömokok aşısı üst kola kas içine uygulanmaktadır. Uygulaması kolay ve iyi tolere edilmektedir. Aşı yerinde ağrı, hassasiyet, nadiren ateş dışında ciddi bir yan etkisi yoktur.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
