Vertigo yani baş dönmesi; bir hareket olmamasına rağmen kişinin, kendisini ya da çevresindeki nesneleri hareket ediyor gibi algılaması olarak tanımlanıyor. Baş dönmesine neden olan bu hareket illüzyonu; merkezi sinir sistemini etkileyen hastalıklardan ya da kulak ve denge sinirini etkileyen rahatsızlıklardan kaynaklanabiliyor. Baş dönmesinin yanı sıra denge kaybı, kulak çınlaması, bulantı gibi belirtilerin gözlemlendiği vertigo, arka plandaki rahatsızlığa göre başka semptomlarla da ortaya çıkabiliyor. Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Kulak Burun Boğaz Baş ve Boyun Cerrahisi Bölümünden Uzm. Dr. Onur Uysal, vertigo hakkında bilgi verdi.
Baş dönmesinin tıbbi adı olan vertigo; kişinin, bir hareket olmamasına rağmen kendisini ya da çevresindeki nesneleri hareket ediyor gibi hissetmesi durumudur. Vertigo bir hastalık olmayıp birçok hastalığın sebep olabileceği bir bulgu, aslında bir hareket illüzyonudur.
Vertigonun belirtileri nelerdir?
Vertigo; baş dönmesinin yanı sıra denge kaybı, başta boşluk hissi gibi farklı bulgularla da kendini gösterebilir. Baş dönmesi şikayetine, altta yatan sebebe göre kulakta dolgunluk, çınlama, basınç hissi; bulantı, kusma, baş ağrısı gibi farklı belirtiler de eşlik edebilir.
Vertigonun çeşitleri nelerdir?
Vertigo, nedenine bağlı olarak santral ve periferik olmak üzere iki grupta sınıflandırılır.
Santral vertigo; merkezi sinir sistemini etkileyen hastalıklardan kaynaklanan durumları içerir. SVO (inme-felç), intrakranial kanama (kafa içi- beyin kanamaları), emboli, tümöral lezyonlar, MS (Multiple Skleroz) vaskülitler ve anevrizma santral vertigoya neden olan başlıca hastalıklardandır. Baş dönmesi şikayetinin yanı sıra altta yatan hastalığa dair fizik muayene bulguları da saptanabilir.
Periferik vertigo; kulak ile ilişkili yapılardan kaynaklanan hastalıkları içerir. Halk arasında kristal oynaması olarak bilinen benign paroksismal pozisyonel vertigo, Meniere hastalığı, vestibüler nörit (denge sinir iltihabı) ve vestibüler migren periferik vertigonun en sık rastlanan nedenlerindendir.v
Vertigonun nedenleri nelerdir?
Vertigo bir hastalık değil bir bulgudur. Kulak ve denge sinirini etkileyen hastalıklar, santral sinir sistemi hastalıkları, kas iskelet sistemini etkileyen rahatsızlıklar vertigonun nedenleri arasında gösterilebilir. Hipertansiyon, hipotansiyon, anemi, hiperglisemi, hipoglisemi gibi birçok sistemik/metabolik durum da vertigoya sebep olabilir.
Vertigo tanısı nasıl konur?
Baş dönmesi şikayeti ile başvuran hastanın öyküsü ve fizik muayene bulguları büyük önem taşır. Vertigoya neden olan hastalıkların çeşitliliğinden dolayı vertigo tanısı, multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Hasta öyküsü dinlendikten sonra kulak burun boğaz muayenesi yapılır. Periferik vertigo düşünülen olgularda odyolojik incelemeler, pozisyonel testler, VNG (videonistagmografi) kalorik testler tanı konulmasında yol göstericidir. Santral vertigodan şüphelenildiğinde ise nöroloji konsültasyonu; sistemik hastalıkların otolojik tutulumu düşünülen olgularda, dahiliye konsültasyonu; kas iskelet sistemi patolojilerine bağlı baş dönmelerinde, fizik tedavi konsültasyonu istenmelidir.
Vertigo atakları ne kadar sürer?
Vertigo ataklarının süresi, altta yatan hastalığa göre değişkenlik gösterir. En sık rastlanan kristal kayması-BPPV’de baş boyun hareketleri ile başlayan atakları, saniyeler süren baş dönmesi izler. İç kulak yapılarında basınç artışı ile karakterize olan Meniere hastalığında ise kulakta dolgunluk hissi, çınlama ve minimum 20 dakika kadar süren baş dönmesi atakları görülür.
Vertigoyu tetikleyen durumlar nelerdir?
Ani baş hareketleri, yere düşen bir objeyi almak gibi günlük hayatta sıklıkla yapılan ani eylemler baş dönmesini tetikleyebilir. Meniere hastalığı gibi baş dönmesine neden olan durumlarda ise baş dönmesi, ataklar halinde gelir. Ataklar arasında hastanın bir şikayeti olmayabilir. Ayrıca günümüzde çok sık görülen migren ataklarına, baş dönmesi eşlik edebilir ya da baş dönmesi ve baş ağrısı ataklarında bir ilişki bulunabilir. Vestibüler migren olarak adlandırılan bu durum özellikle değerlendirilmelidir. Aynı zamanda çocukluk çağı baş dönmelerinde migren akla gelmelidir.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
