Soğuk algınlığı, boğaz ağrısı gibi rahatsızlıklarda en sık başvurulan besinlerden biri olan zencefil, hazımsızlığın giderilmesi ve adet ağrısının azaltılmasında da etkili olabiliyor. Zencefilin, günde 5 gramdan fazla tüketilmesi ise yan etki riskini artırıyor.
Hamilelerin ve kan sulandırıcı ilaç kullananların zencefil tüketimi ile ilgili bir uzmana danışmaları öneriliyor.
Zencefil;
Kronik hazımsızlıkta,
Bağışıklığı güçlendirmede,
Adet ağrısında,
Kolesterol seviyelerinin düşürülmesinde etkili olabilir.
Güven Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümünden Uzm. Diyetisyen Güner Kuseyri, zencefilin faydaları hakkında bilgi verdi.
Zencefil, Güneydoğu Asya kökenli çiçekli bir bitkidir.
Zencefilin faydaları nelerdir?
Zencefilin eşsiz kokusu ve aroması yapısındaki gingerolden gelir. Gingerol, zencefildeki ana biyoaktif bileşiktir ve zencefilin tıbbi özelliklerinin çoğundan sorumludur.
Araştırmalara göre gingerol, güçlü anti-inflamatuar (ödemi ve iltihabı azaltan madde) ve antioksidan etkilere sahiptir. Zencefil, vücutta aşırı miktarda serbest radikal bulunmasının sonucu olan oksidatif stresin ve enfeksiyonların azaltılmasına yardımcı olabilir.
Zencefil hazımsızlığa iyi gelir mi?
Kronik hazımsızlık, midenin üst kısmında tekrarlayan ağrı ve rahatsızlıkla karakterizedir. Zencefil, kronik hazımsızlığın tedavisine yardımcı olabilir. Hazımsızlığın önemli nedenlerinden birinin midenin geç boşalması olduğu düşünülmektedir. Yapılan araştırmalarda zencefilin midenin boşalmasını hızlandırdığı gözlemlenmiştir. Bu nedenle zencefil, hazımsızlık ve buna bağlı mide rahatsızlığı olan kişiler için faydalı olabilir.
Zencefil adet ağrısına iyi gelir mi?
Zencefil, adet ağrısını önemli ölçüde azaltabilir. 2009 yılında yapılan bir çalışmanın sonucunda zencefilin ağrı kesici özelliği olduğu belirlenmiştir. Bu bulgular umut verici olsa da daha fazla sayıda geniş çapta yapılmış çalışmaya ihtiyaç vardır.
Zencefil, kolesterole iyi gelir mi?
Zencefil, kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilir. Yüksek LDL (kötü) kolesterol seviyeleri, kalp hastalığı riskinin artmasıyla bağlantılıdır. Tüketilen besinlerin LDL seviyeleri üzerinde güçlü bir etkisi olabilir.
2018 yılında yüksek kolesterolü olan 60 kişiyle yapılan bir çalışmada1 her gün 5 gram zencefil tozu alan 30 kişide LDL (kötü) kolesterol seviyelerinin üç aylık bir süre içinde yüzde 17,4 düştüğü gözlemlenmiştir. LDL'deki düşüş etkileyici olsa da katılımcılarının çok yüksek dozda zencefil aldığı göz önünde bulundurulmalıdır. Hem insanlarda hem de hayvanlarda zencefilin LDL (kötü) kolesterol, toplam kolesterol ve kan trigliserit seviyelerinde önemli düşüşlere yol açabileceğine dair kanıtlar vardır. Ancak, daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Zencefil, kemoterapiye bağlı mide bulantılarında etkili midir?
Zencefil, kemoterapiye bağlı mide bulantısına iyi gelebilir. Ancak bu konu hakkında kesin bir yargıda bulunmak için kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır. 1-1,5 gram zencefil, kemoterapiye bağlı mide bulantısı, ameliyat sonrası mide bulantısı ve sabah bulantısı dâhil olmak üzere çeşitli mide bulantılarının önlenmesine yardımcı olabilir.
Zencefil, kanserden korunmada etkili midir?
Zencefil, kansere karşı koruyucu etkileri olduğu görülen gingerol maddesini içerir.
Kolorektal kanser için normal risk altındaki bireyler üzerinde yapılan 28 günlük bir çalışmada, günde 2 gram zencefil özünün, kolondaki proinflamatuar sinyal moleküllerini önemli ölçüde azalttığı ortaya çıkmıştır. Fakat kolorektal kanser riski yüksek olan bireylerde yapılan bir takip çalışmasında ise aynı sonuçlara ulaşılamamıştır.
Zencefilin pankreas kanseri ve karaciğer kanseri gibi diğer gastrointestinal kanserlere karşı etkili olabileceğine dair sınırlı da olsa bazı kanıtlar bulunmaktadır. Zencefil, meme kanseri ve yumurtalık kanserine karşı da etkili olabilir. Ancak, daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar, zencefilin yaşa bağlı beyin hasarına karşı koruma sağlayabileceğini düşündürmektedir. Ayrıca orta yaşlı kadınlarda beyin fonksiyonlarını iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Zencefil, enfeksiyona iyi gelir mi?
Zencefil, enfeksiyon riskini azaltabilecek zararlı bakteri ve virüslerle savaşmada etkilidir. Zencefil özü, birçok farklı bakteri türünün büyümesini engelleyebilir.
Taze zencefil, solunum yolu enfeksiyonlarının yaygın bir nedeni olan solunum sinsityal virüsüne (RSV) karşı etkilidir. Ayrıca 2008 yılında yapılan bir araştırmada2 zencefilin inflamatuar diş eti hastalıklarına iyi geldiği belirlenmiştir.
Zencefil nasıl tüketilir?
Zencefil taze, kurutularak, toz haline getirilerek veya yağ formunda kullanılabilir.
Zencefilin birçok tüketim çeşidi vardır. Taze zencefil rendelenerek ya da çorbalara ve yemeklere ilave edilerek kullanılabilir. Ayrıca kurutulup toz haline getirilip yemeklerde kullanılabilir. Zencefilin bir diğer tüketim şekli de zencefil çayıdır.
Hamilelikte zencefil tüketilir mi?
Zencefil, hamilelikten kaynaklanan mide bulantılarında etkili olabilir. Toplam 1.278 hamile kadını içeren ve Nutrition journal’da yayımlanan çalışmanın3 sonuçlarına göre, 1,1-1,5 gram zencefilin mide bulantısı semptomlarını önemli ölçüde azaltabileceği belirlenmiştir. Ancak bu inceleme ile zencefilin kusma atakları üzerinde hiçbir etkisi olmadığı sonucuna varılmıştır. Zencefil güvenli kabul edilse de hamilelikte yüksek miktarda tüketilmeden önce doktor görüşüne başvurulmalıdır.
Zencefilin yan etkileri var mıdır? Hangi durumlarda tüketilmemelidir?
Zencefil; mide ekşimesi, ishal ve genel mide rahatsızlığı gibi hafif yan etkilere neden olabilir. Günde 5 gramdan daha yüksek dozda zencefil almak yan etki riskini artırır.
Zencefil kanın pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Ameliyat sırasında ve sonrasında ekstra kanamaya neden olabilir. Planlanmış bir ameliyattan en az iki hafta önce zencefil kullanımı bırakılmalıdır. Kan sulandırıcı ilaç kullanan bireyler, zencefil tüketimiyle ilgili bilgi almak için bir uzmana danışmalıdır.
Ayrıca doğumu yakın veya düşük yapan hamile kadınların zencefilden kaçınması önerilir.
Zencefil çayı nasıl yapılır?
Bir bardak kaynar suyun içerisine 2-3 parça zencefil ilave edilir ve demlenmeye bırakılır. Yaklaşık 10 dakika bekledikten sonra süzülüp içilebilir. Zencefil çayı, günde 2 fincana kadar tüketilebilir.
Kaynaklar
Murad, S., Niaz, K., & Aslam, H. (2018). Effects of Ginger on LDL-C, Total Cholesterol and Body Weight. Clinical Medicine Biochemistry, 4, 140-142.
Park, M., Bae, J., & Lee, D. S. (2008). Antibacterial activity of [10]‐gingerol and [12]‐gingerol isolated from ginger rhizome against periodontal bacteria. Phytotherapy Research: An International Journal Devoted to Pharmacological and Toxicological Evaluation of Natural Product Derivatives, 22(11), 1446-1449.
Viljoen, E., Visser, J., Koen, N., & Musekiwa, A. (2014). A systematic review and meta-analysis of the effect and safety of ginger in the treatment of pregnancy-associated nausea and vomiting. Nutrition journal, 13(1), 1-14.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
