Yüksek Kolesterol ve Kalp Sağlığı Hakkında Bilmeniz Gerekenler
GÜVEN SAĞLIK GRUBU
Paylaş:
Yüksek Kolesterol ve Kalp Sağlığı Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Kolesterol, vücut için gerekli bir yağ türüdür. Hücre zarlarının yapısında, hormonların sentezinde ve safra üretiminde rol oynar. Ancak her şeyde olduğu gibi kolesterolde de denge hayati önem taşır. Kandaki kolesterol seviyesi yükseldiğinde, bu durum damar duvarlarında birikime yol açarak kalp-damar hastalıklarına davetiye çıkarabilir.
Güven Hastanesi Kardiyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. M. Emre Durakoğlugil, kolesterol yüksekliği ve kalp sağlığı arasındaki ilişkiyi anlattı.
Kolesterol, kanda lipoproteinler aracılığıyla taşınır. Bunlar temel olarak iki türdür:
LDL (Low-Density Lipoprotein) – Genellikle "kötü kolesterol" olarak adlandırılır. Kanda fazla bulunduğunda damar duvarlarına yapışarakateroskleroz (damar sertliği) sürecini başlatır. Kalp krizi ve inme riskiyle doğrudan ilişkilidir.
HDL (High-Density Lipoprotein) – "İyi kolesterol" olarak bilinir. LDL’yi damarlardan uzaklaştırarak karaciğere taşır. Bu yönüyle koruyucu bir etkiye sahiptir.
Sağlıklı bir bireyde,LDL düşük, HDL yüksek olmalıdır. Kolesterol dengesizliği ise yıllar içinde fark edilmeden ilerleyebilir ve kalp krizi gibi ciddi tablolarla kendini gösterebilir.
Yüksek Kolesterol Sessizce İlerler
Kolesterol yüksekliği, genellikle belirti vermez. Ne baş ağrısı yapar ne de yorgunluk hissi… Bu yüzden “sessiz tehlike”olarak tanımlanır. Pek çok kişi kolesterolünün yüksek olduğunu ancak bir kalp krizi ya da rutin tarama sırasında öğrenir. İşte bu yüzden, düzenli kan testleri, ailede kalp hastalığı öyküsü varsa daha sık kontroller, 40 yaş üzeri bireylerde yılda bir lipid profili takibi oldukça önemlidir.
Kolesterol Dengesini Bozan Faktörler
Kolesterol seviyesini yükselten başlıca nedenler şunlardır:
Yüksek doymuş ve trans yağ tüketimi (fast food, kızartmalar, hazır hamur işleri)
Hareketsiz yaşam tarzı
Sigara kullanımı
Aşırı alkol tüketimi
Aşırı kilo / obezite
Genetik faktörler (ailesel hiperkolesterolemi)
Kolesterolü Dengede Tutmanın Yolları
Beslenmeye Dikkat Edin
Kırmızı et, tam yağlı süt ürünleri ve işlenmiş gıdaları sınırlandırın.
Sebze, meyve, tam tahıllar, kuru baklagiller ve balık tüketin.
Zeytinyağı ve avokado gibi sağlıklı yağ kaynaklarını tercih edin.
Trans yağ içeren ürünlerden (margarin, hazır kurabiye vb.) uzak durun.
Fiziksel Aktiviteyi Hayatınıza Dahil Edin
Haftada en az 150 dakika orta düzey egzersiz (tempolu yürüyüş, bisiklet, yüzme) önerilir.
Düzenli hareket, HDL kolesterolü artırır ve LDL’yi düşürmeye yardımcı olur.
Sigara ve Alkolü Sınırlayın
Sigara, HDL seviyesini düşürür. Kalp krizi riskini ikiye katlar.
Alkol tüketimi ölçülü olmalı; aşırı alkol, trigliserid seviyesini yükseltir.
İdeal Kilonuzu Koruyun
Vücut ağırlığınızın sadece %5-10’unu kaybetmek bile kolesterol seviyelerinde fark yaratabilir.
Gerektiğinde İlaç Tedavisine Başlayın
Yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olmadığında statinler başta olmak üzere kolesterol düşürücü ilaçlar tercih edilir.
Tedavi kararı, total kolesterol, LDL seviyesi, kalp hastalığı riski ve bireysel faktörler değerlendirilerek verilir.
Kolesterol seviyelerini kontrol altına almak, kalp hastalıklarından korunmanın en temel adımlarından biridir. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve yaşam tarzı değişiklikleriyle bu sessiz tehlikenin önüne geçmek mümkündür. Erken tanı sayesinde, büyük sağlık sorunlarının önüne geçebilir; sadece damarlarınızı değil, geleceğinizi de koruyabilirsiniz.
