Uzm. Psk. Deniz Tetir, mükemmeliyetçilik ile ilgili merak edilenleri yanıtladı.
Mükemmeliyetçilik, kişinin kendisinden veya başkalarından gerekenden çok daha yüksek hatta kusursuz düzeyde performans talep etme eğilimidir.
Mükemmeliyetçiliğin altında yatan sebepler incelendiğinde yaşamın ilk yıllarında ebeveynlerle kurulan ilişkilerin önemi anlaşılmaktadır. Çocukluk döneminde karşılanması gereken temel duygusal ihtiyaçlardan biri de kabul ve onaydır. Çocukluğunda sürekli eleştirilen ve yeteri kadar takdir edilmeyen birey, yetişkinlik dönemine geldiğinde kendisini yetersiz hissetmeye devam edebilir. Onu büyüten kişilere ait olan yüksek ve gerçek dışı standartlar zamanla içselleştirildiği için kişinin kendi standartları haline gelir. Çocukluğunda karşılayamadığı kabul ve onay ihtiyacını ancak mükemmel olduğunda karşılayabileceğini düşünür.
Mükemmeliyetçi bir tutum sergileyen kişilerin, kendisinde ve çevresinde olan eksiklere tahammül etmesini zorlaştıran suçlayıcı bir iç sesi vardır. Mükemmeliyetçilik aslında ilk bakışta kişiyi başarıya ulaştıran bir durummuş gibi gözükebilir. Ancak hataya karşı toleransın olmaması kişiyi yetersizlik ve suçluluk duygusuna itmektedir. Ayrıca bu duygularla baş etmekte zorlanıldığı için ise bir iş için adım atmaktan kaçınma ve erteleme davranışları görülmektedir.
Yaptığı iş kişinin beklentilerini karşılamıyorsa süreç boyunca gösterdiği emek ve çaba hiçbir anlam ifade etmez. Gerçekleştirdikleri ona göre hiçbir zaman "en iyisi" olmadığı için kendisine aşırı eleştirel bir tutum sergiler ve yetersizlik hissine kapılabilir.
Hataya karşı toleransı olmayan ve kendisini yetersiz gören birey, duygusal olarak stresli ve gergin hissedebilir. Aynı zamanda baş ağrısı, mide sorunları ve uykusuzluk gibi fiziksel sağlığını da olumsuz etkileyen sorunlar yaşayabilir. Ayrıca kişi kendisine koyduğu yüksek standartları ilişki içerisinde olduğu diğer kişilere de koyabilir ve onlardan bu standartları karşılamalarını bekleyebilir.
Beklentilerini karşılayamayan kişilere de aşırı eleştirel bir tutum sergilendiği için kişilerarası ilişkilerde bozulmalar görülebilir. Hem kişinin bireysel hayatını hem de sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyen mükemmeliyetçiliğe depresyon, kaygı bozuklukları ve öfke kontrolünde zorlanma gibi psikolojik problemler de eşlik edebilir. Bu nedenle bir uzmandan destek almak mükemmeliyetçilik ve altındaki yetersizlik hisleriyle baş edebilmek adına önem taşımaktadır.
Sağlık rehberimizden içerikler görüntüleyin.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
